భగవద్గీత - అర్జునవిషాదయోగము - మొదటి అధ్యాయము

అర్జునుడు తన తండ్రులను, తాతలను, ఇంకా అనేకులనుగూర్చి చెప్పియుండెను. వారేగాక, దృష్టద్యుమ్నుడు, శిఖండి, సురథుడు మున్నగు బావమరదులను, జయద్రథాది భావలను, ఇతరులకు బంధువులను, సర్వజనులను ఇరు సేనలయందు గల వారినందరిని సూచించుటకే సంజయుడు ‘ఉపస్థితులైన బంధువులనందరినీ’ అని పల్కెను.
అర్జునుడు నలువైపులనున్న స్వజనసముదాయమును గాంచి, ఈ యుద్ధమునందు వీరందరునూ సంహరింపబడుదురని తలచుకొనినప్పుడు బంధుప్రీతి కారణమున అతని హృదయము చలించినది. అప్పుడాతనిలో యుద్ధవిముఖత, కారుణ్యజనితమైన పిరికితనము ప్రబలములైనవి. ‘అత్యంత కరుణ’ అనగా నిదియే. దీనినే సంజయుడు ‘పరయా కృపయా’ అని తెల్పెను. ఈ పిరికితనమునకు లోనైన అర్జునుడు తన క్షత్రియోచితమగు వీరస్వభావమును మరచి, మిక్కిలి మొహవశుడయ్యెను. అతడు మిక్కిలి జాలితో కూడిన వాడయ్యె ననుటలో గల ఆంతర్యమిదియే.